Osmanlı’da Dedektiflik (Hafiyelik)

Osmanlıda 1878 de Osmanlı Meclisi Mebus anını kapatan II. Abdülhamit’in kurduğu hafiye ağı merkezi devlet yapısını istihbarat anlamında güçlendirmenin büyük bir dayanağı olmuştur

Bu gururlu ve o dönemde kurulan en büyük hafiyelik teşkilatı II. Abdülhamit tarafından Osmanlı imparatorluğuna davet edilen Alman istihbarat uzmanın büyük yardımları sayesinde kurmuştur.

O tarihte ilk olarak kurulan hafiyelik ağı merkezinin kurulma fikri Alman İmparatoru Wilhelm’ın o dönemde Osmanlı imparatorluğunun başkenti olan İstanbul’a ilk kez gerçekleştirdiği seyahatinde Osmanlı padişahı II. Abdülhamit’e tavsiye etmiştir. Tavsiyesinde istihbaratın önemine değinerek ülkesinde istihbarat konusunda uzman bir polis şefinin olduğunu ve o polis şefinin kendisine yardımcı olacağını belirterek katkıda bulunmuştur.  İmparator Wilhelm’ın II. Abdülhamit’e tavsiye ettiği Alman polisi Alman polis teşkilatını düzenleyerek uzun yıllar bu teşkilatın Alman hükümetine hizmet etmesini sağlamıştır. Almanya’da kurulan polis teşkilatının idare ve yönetimini de bu Alman polisi yapmıştır.

Osmanlı İmparatorluğunda çok fazla istihbarat zafiyeti olduğu için hafiyelik mesleğini kurumsallaştırma amacı olan II. Abdülhamit, Osmanlı devletinin ilk hafiyelik ağı merkezini kurmuştur. Kurulan bu hafiyelik merkezinde Memduh Paşa, İzzet Paşa, Münir Paşa, Zeki Paşa, Celal Paşa isimli hafiyeler devletin idari, iktisadi, askeri, mali, dini ve dış işleri gibi önemli fonksiyonlarını yerine getirecek çalışmalar yaparak bu çalışmalarına destek olacak çeşitli birimler kurmuştur. Kurmuş olduğu bu birimlerin başına da kendisine son derece sadık olan kişileri getirerek Osmanlı İmparatorluğu’nun istihbarat zafiyetlerini ortadan kaldırmıştır.